Vrijdag 13 maart 2020 is door het kabinet het nieuwe concept NSW-rangschikkingsbesluit vastgesteld. Dit nieuwe concept is een rechtstreeks gevolg van de internetconsultatie van vorige zomer. De resultaten en bevindingen van die consultatie zijn op 16 maart gepubliceerd. Het concept NSW-rangschikkingsbesluit gaat nu voor advies naar de Raad van State. Publicatie van het nieuwe NSW rangschikkingsbesluit wordt voorzien op of vóór 1 juli 2020, met een ingangsdatum van 1 januari 2021. Hiermee wordt de halfjaarlijkse cyclus van de invoering van wetten en regelgeving gevolgd.
De NVG en NGF hebben net als 12 andere belanghebbenden een reactie ingediend. Onze reactie bestond uit een twee hoofdpunten: Verzoek om uitwerking en verruiming van de overgangsperiode en aandacht voor de investeringskosten die gemaakt zijn bij de realisatie van nieuwe natuur. In de hierna volgende opsomming van de belangrijkste wijzigen ten opzichte van het eerste concept rangschikkingsbesluit worden ook de omgang van het ministerie met de door ons ingediende reactie behandeld.
Natuur
Belangrijk is dat het ministerie veel ruimte aan de beoordeling door de veldtoetsers (provincies) over laat. De oppervlakte-eis van 0,5 ha, die alleen voor natuur geldt en niet voor houtopstanden, wordt daarmee in de praktijk minder scherp dan dat hij op papier was. In eerdere zienswijzen op concept regelingen is hier door NVG en NGF ook op gewezen.
Ook wordt er gezocht naar een betere aansluiting met de Index Natuur & Landschap, hiermee kunnen administratieve lasten voorkomen worden. Wat niet verandert is dat nieuwe landgoederen pas gerangschikt kunnen worden indien de voorgestelde nieuwe natuur daadwerkelijk is gerealiseerd. Dit zal onze leden minder raken, maar zal wel leiden tot minder nieuwe natuuraanleg.
Golfbanen
De definitie wat behoort tot de golfbanen is verder verduidelijkt. Wat gerekend wordt tot de oppervlakte van een golfbaan zijn in ieder geval de holes, de roughs en daarbij eventueel de rangschikbare functionele opstallen en parkeerterreinen. “Wat exact de grenzen van de golfbaan zijn, m.a.w. waar gaat de golfbaan over in de omliggende natuurterreinen en houtopstanden van de rest van het landgoed, zal wellicht niet altijd duidelijk zijn, maar dit zal in redelijkheid en in samenspraak tussen de eigenaar en de uitvoerende instanties (RVO en BD) bepaald moeten worden.” (Bron: Verslag internetconsultatie wijziging Rangschikkingsbesluit Natuurschoonwet) Zoals bekend is er verschil tussen verschillende soorten roughs, daar zitten dus wellicht mogelijkheden in om de verhoogde bos/natuur eis van 50% eenvoudiger te halen. Of bijvoorbeeld rough geschikt is zal in de praktijk afhangen van het gevoerde maaibeheer.
Overgangstermijn
Bij de internetconsultatie in augustus 2019 is er door meer partijen, waaronder de NVG en NGF ,op gewezen dat er weliswaar een ruime overgangstermijn van 10 jaar wordt gehanteerd op de nieuwe rangschikkingseisen, maar dat deze overgangstermijn geen enkele bescherming biedt tegen statusverlies en de daaropvolgende sanctie: invordering van claims korter dan 25 jaar geleden. In de reactie op de consultatie staat aangegeven dat een vergelijkbare regeling als bij eerdere wetswijzigingen is aangehouden. In deze regeling is gewerkt met een generaal pardon.
Via de FPG is vernomen dat er naar verwachting op Prinsjesdag een wijzigingswet Natuurschoonwet, vervat in het belastingplan 2021, wordt ingediend. Deze wijzigingswet Natuurschoonwet heeft tot doel te voorkómen dat landgoedeigenaren die als gevolg van de nieuwe rangschikkingseisen statusverlies lijden, geraakt worden door invordering van claims op basis van schending van de instandhoudingseis. Meer in detail voorkómt deze wijzigingswet in bepaalde gevallen de werking van artikel 8 en 9c NSW. Deze artikelen regelen de invordering van eerder genoten erf- en schenkbelastingvoordeel als gevolg van niet-instandhouden, respectievelijk de naheffing van eerder vrijgestelde overdrachtsbelasting op grond van niet-instandhouden. (citaat nieuwsbericht: FPG)
Bovenstaande is niet van toepassing op de zogenoemde bezitseis, wanneer een landgoed wordt verkocht. Dan is het immers de keuze van koper een niet rangschikkingswaardig landgoed te kopen.
Wij zullen nog aandacht vragen voor de situatie dat er door golfbanen investeringen zijn gedaan in realisatie van nieuwe natuur voor een periode van 25 jaar. Met het wegvallen van fiscale voordelen na (in het ergste geval al na 10 jaar) ontstaat er een forse afschrijving voor de eigenaren. In het overleg met het ministerie zullen wij hier nogmaals aandacht voor vragen. Een praktijkvoorbeeld zou ons hierbij erg helpen. Daarom ook de oproep aan u eigenaren te onderzoeken in hoeverre u onredelijk hard geraakt wordt door een vroegtijdige afschrijving.